DE BEDHÅYÅ KETAWANG
Gehuld in originele Javaanse klederdracht ben je toeschouwer van een ongekend Javaans element. De tropische hitte verlaat in zwetende gedachten je lijf om elke gast mee te voeren naar legendarische tijden. Niets begrijpend wordt elk moment gevat in onmogelijke emoties, elke beweging in visuele gewaarwording van een droom.
Geuren van sterke wierook, onbekende bloemen en exotische eetwaren omhelzen je lome persoon... om nooit meer los te laten.
De mensen om je heen gaan op in het rumoer van de weëige klanken der Javaanse gamelan op het moment dat feeërieke figuurtjes binnenschrijden. Het koor ageert en droomt mee. Alles wordt nog ongelooflijker, als je in trance getroffen wordt door de griezelige schoonheid van perfectie. Kleding, make-up, haren, juwelen, ja alles is op elkaar afgestemd.
Beheersd sloom naderen de negen danseressen het midden van het open veranda vertrek en zijgen neer op de spiegelgladde vloer. Gericht naar het Heilige Zuiden brengen zij een groet met hun handen voor het gelaat. De Koningin van de Zuiderzee zal zich manifesteren, vertelt men, als een tiende schim...
Het lijkt carnaval midden in het droomzoete Java... Roy James Döhne 1998
***
Zo luidde een getuigenis van een toeschouwer van een der meest klassieke hofdansen op het Indonesische eiland Java. Deze heet de Bedhåyå, afkomstig van de eerste heersers van het Midden-Javaanse Mataram Rijk rond het einde van de zestiende eeuw. De Bedhåyå Ketawang heet de eerste gecreëerde hofdans van dit kaliber, ontstaan in dezelfde tijd dat het Westen de Middeleeuwen beleefde.
Doch de vertellingen hieromtrent luiden dat deze sacrale hofdans een erfgoed zou zijn uit lang vervlogen mythische tijden. De verbinding van de hoogst-beschouwde mannelijke aardse heerser met de hoogst-beschouwde vrouwelijke hemelse heerseres sluit haarfijn aan op de mysterieuze rituelen van de Hieros Gamos ofwel het "Geheiligde Huwelijk" in de Westerse wereld. Het zou een bizar feit zijn, wanneer deze Hieros Gamos vandaag de dag inderdaad in het Verre Oosten nog altijd wordt uitgevoerd ... lees meer >>>
Een allerschoonste dans op Java wordt uitgevoerd door negen danseressen, van oorsprong negen prinsessen... die de Javaanse Spirit-Queen RATU KIDUL noden zich te manifesteren.
De allereerste uitvoering van deze dans heet de Bedhåyå Ketawang en heeft legendarische achtergronden, hoewel de data rond 1585 wijzen naar de richting van de Panembahan Senapati ing-Galogo, de even-legendarische Vorst.
Hij zou een "mythisch verbond" met de mystieke Vorstin Van De Zuiderzee gesloten hebben, dat bekrachtigd werd in een ware liefdesrelatie met de mythische Koningin.
Het heet, volgens de overlevering, dat Zij zèlf deze dans verlangde en zich aandiende bij de eerste lessen, gekleed en getooid als een Javaanse bruid. Op de Kroningsdag van de Koning (ook de Sultan of Susuhunan genoemd) dansen negen koninklijke jonge vrouwen (ooit enkel koninklijke maagden) deze dans in naam van de Zuidzee-Koningin. Zij brengen de Koning verstrooiing van een allerhoogst niveau, gehuld in spirituele symbolieken, en trekken zich ná de dans terug samen met de Koning. Niemand weet, wat er zich daar afspeelt. Dit huwelijksritueel heeft een buitengewone hoog-gekwalificeerde vorm van hofkunst-uiting verkregen en ondanks elke voorzichtigheid omtrent de Godin Der Zuidzee RATU KIDUL, en elke nodige respect en eerbetoon, stort de media jaarlijks zich op dit wonderlijk evenement en speculeert er heftig op los!***
Elke speciale Dinsdag, die Selåså Kliwon heet, wordt de hofdans Bedhåyå Ketawang binnen de hoge muren van het Solonese Paleis (Kraton) geoefend en worden alle egards uitgevoerd. Dat een dergelijke "ouderwets-aandoende" ceremoniële rite zich kon handhaven op zo'n hoog niveau is voor buitenlanders een merkwaardige bijzonderheid en juist die verbondenheid met een Godin plaatst vele vraagtekens.
Onderzoeken hebben "aangetoond" dat het in wezen een inlossing is van een gedane belofte (Kaoel) en gemanifesteerd wordt in een sacraal huwelijksfeest.
***
Het mysterie zou een erfgoed kunnen zijn geweest uit de oud-tijden van Egypte, Babylonië, Assyrië en Griekenland, toen de initiaties van vorsten, zoals koningen, bekrachtigd werden in een Geheiligd Huwelijk of HIEROS GAMOS.
Zelfs de Romeinse, de voor-Christelijke Schotse en Britse Koningen traden bij hun kroning in het huwelijk met een magisch, mystiek en bovennatuurlijk figuur. Deze manifesteerde zich in een ware Godin, netals bv. koning Arthur de Drievoudige Godin huwde. In feite kan men dit erfgoed rekenen tot een matriarchale nalatenschap!
***
Elke vorm van onbalans, disharmonie of wantoestand wordt gemeden gedurende de oefening van de dans (bv. menstruatie kan leiden tot ongeluks-toestanden) en vrouwelijke bediendes zorgen aan de zuidkant van het geheel open "Pendåpå"-vertrek (gelijk een veranda) voor allerlei offers, waaronder een constant brandend wierook-altaartje.
Alle offers worden na de gehele ceremonie naar bepaalde plekken gebracht, waar de toeschouwer geheel geen weet van heeft. Deze plekken, vertelt men, zijn juist díé plekken, waar de Godin zich manifesteerde aan de allereerste heersers van het Mataram Rijk.
Doch elke Javaan weet wel dergelijke plaatsen aan te wijzen en ik kan U vertellen, dat de gehele speciale omgeving daar een voelbaar trilling oproept van een zeer geladen atmosfeer!
Ik mocht er ooit bij zijn, niet uit sensatie-zucht, maar enkel om het gevoel van schoonheid, liefde, balans, harmonie en gerechtigheid aan te kunnen raken.
Of het mij lukte???
...Tja, dat zit namelijk allemaal in jezèlf... en is inderdaad een erfgoed, een wonderlijk souvenir uit verre oudtijden, toen de Godin nog een ware Godin was... lees méér >>>
